Panpacific University North Philippines
Lunsod
ng Urdaneta
Lalawigan
ng Pangasinan
Unang
Semestre Taong-Panuruan 2014-2015
ANG PANAHON NG HAPON
(1942-1945)
Panitikang
Pilipinas
·
Ang
panahong ito sa kasaysayan ng bansa at ng panitikan ang tinaguriang Gintong Panahon ng Panitikang Filipino
dahil higit na malaya ang mga Pilipino (kaysa noong sa Amerikano) sa pagsulat
ng panitikan at pagsanib ng kultura, kaugalian at paniniwalang Pilipino sa mga
ito.
·
Sa
pambobomba ng Amerika sa Hiroshima, gumanti ang Hapon sa paglusob nito sa Pearl
Harbor Dahil nasa isalalim ng kolonya ng Estados noong Disyembre 7, 1941.
Unidos kaya’t sinakop ng Hapon ang Pilipinas. Ngunit para sa karamihang
manunulat na Pilipino, isang biyaya sa larangang panitikan ng bansa ang pangyayaring
ito.
·
Sumibol
nang lubos ang panitikan ng bansa sa panahong ito
dahil ipinagbawal ng namumunong Hapon ang paggamit ng wikang Ingles at
itinaguyod ang pagpapayaman sa Sinunog din ang mgaØpanitikan gamit ang mga katutubong wika sa
bansa. aklat na nasusulat sa Ingles upang masigurong hindi mababahiran ng
kanluraning ideya ang panitikang nililikha.
·
Ang
panahong ito sa kasaysayan ng bansa at ng panitikan ang tinaguriang Gintong
Panahon ng Panitikang Filipino dahil higit na malaya ang mga Pilipino (kaysa
noong sa Amerikano) sa pagsulat ng panitikan at pagsanib ng kultura, kaugalian
Sa panahon ding itoØat paniniwalang Pilipino sa mga ito.
kinilala ang mga manunulat na babaeng Pilipino sa pangalan nina Liwayway A.
Arceo at Genoveva Edroza- Matute dahil sa mga makintal na maka- feministang
maikling-kwento.
·
Ang
isang manunulat ay likas na manunulat.
·
Nabigyang sigla ang Wikang Pambansa
·
Binigyan
pa nila ng pagkakataon ang isang Pilipino, si Jose P. Laurel upang mangulo sa
bayan sa kanilang “pamatnubay.”
·
Nasangkot ang Pilipinas. Nasakop ng mga
Hapones
·
Natutong
gagarin ng mga manunulat ang Haiku Lalabimpituhing TatlongMaikling tula pantig
taludtod Unang taludtod ay lima Gitna ay pito Huli ay lima
·
Ang kagandahan ng uri ng tulang Haiku ay
nakasalalay sa mga ipinahihiwatig na imahen nito at sa malalim na kahulugang
taglay ng talinghaga.
·
Nagbalik din sa panulat ang matandang anyo ng
tulang Tagalog, ang tanaga na parang Haiku sa ikli. Aapating taludtod lamang.
Bawat taludtod ay binubuo ng tigpipitong pantig. Ubod din ng talinghaga. Halimbawa:
1. Tutubi 2. Anyaya Hila mo’y tabak… Ulilang damo Ang bulaklak,nanginig! Sa
tahimik na ilog… Sa paglapit mo. Halika, sinta. Gonzalo K. Flores Liwayway,
Hunyo 5, 1993
·
Binuhay naman ng makatang Ildefonso Santos ang
tulang Tanaga. Ito’y maikli ring katulad ng Haiku ngunit ito’y may sukat at
tugma at ang bawat taludtod ay may pitong pantig.
·
Halimbawa:
1. Palay Palay siyang matino Nang Humangi’y yumuko, 2. Kabibi Kabibi, ano kaba?
May perlas, maganda ka Kung diit sa tainga 3. Tag-init Alipatong lumapag Sa
lupa- nagkabitak Sa kahoy- nalugayak, Sa puso, naglagablab! Ildelfonso Santos
Liwayway, Abril 10, 1943 tulang “Babaylan”
·
Mga
manunulat sa panahaong ito
Lope K. Santos
Jose Corazon de Jesus
Florentino Collantes
Jose Corazon de Jesus
Florentino Collantes
Panahon ng Hapon
1. Natigil ang panitikan sa Ingles kasabay ng pagpatigil ng lahat ng pahayagan
2. Gintong Panahon para sa mga manunulat sa wikang tagalog
3. Ipinagbawal din ng mga Hapon ang paggamit ng wikang Ingles
4. Ang paksa ay natutungkol sa buhay lalawigan
5. Napasara ang mga sinehan at ginawa na lamang tanghalan
6. Nagkaroon ng krisis ng papel kaya hindi masyadong marami ang akdang naisulat
1. Natigil ang panitikan sa Ingles kasabay ng pagpatigil ng lahat ng pahayagan
2. Gintong Panahon para sa mga manunulat sa wikang tagalog
3. Ipinagbawal din ng mga Hapon ang paggamit ng wikang Ingles
4. Ang paksa ay natutungkol sa buhay lalawigan
5. Napasara ang mga sinehan at ginawa na lamang tanghalan
6. Nagkaroon ng krisis ng papel kaya hindi masyadong marami ang akdang naisulat
Tatlong Uri ng Tula na sumikat
sa panahon ng Hapon
1. Haiku
2. Tanaga
3. Karaniwang Anyo
1. Haiku
2. Tanaga
3. Karaniwang Anyo
Ilang Dula na sumikat sa
panahon ng Hapon
a. Panday Pira – ni Jose Ma. Hernandez
b. Sa Pula sa Puti --- Francisco Soc. Rodrigo
c. Bulaga - ni Clodualdo del Mundo
d. “Sino ba Kayo?” “Dahil sa Anak” at “Higanti ng Patay” ni NVM Gonzales
a. Panday Pira – ni Jose Ma. Hernandez
b. Sa Pula sa Puti --- Francisco Soc. Rodrigo
c. Bulaga - ni Clodualdo del Mundo
d. “Sino ba Kayo?” “Dahil sa Anak” at “Higanti ng Patay” ni NVM Gonzales
Ilang Mahusay na Maikling
Kwento
a. Lupang Tinubuan ---- Narciso Reyes
b. Uhaw ang Tigang na Lupa – Liwayway Arceo
c. Lunsod Nayon at Dagat-dagatan – NVM Gonzales
a. Lupang Tinubuan ---- Narciso Reyes
b. Uhaw ang Tigang na Lupa – Liwayway Arceo
c. Lunsod Nayon at Dagat-dagatan – NVM Gonzales
Inihanda ni:
Bb. Mary Jane Caburnay
No comments:
Post a Comment